Ets en tegendruk

In de collectie van de Jan Menze van Diepen Stichting is een opmerkelijke prent te vinden.

Deze prent is een latere gespiegelde reproductie van de oorspronkelijk ets van Rembrandt van Rijn.

Rembrandt van Rijn (1606-1669) is wellicht de beroemdste kunstenaar ter wereld. Minder bekend is  dat hij niet alleen schilderde met olieverf, maar dat hij ook een meesterlijke etser was. Met verbazingwekkende kracht graveerde hij tafereeltjes uit het alledaagse leven, portretten, Bijbelse verhalen en romantische landschappen.

Rembrandt van Rijn, fluitspeler

In een  tentoonstelling in het Koetshuis van de Fraeylemaborg waren vanaf 1 juni 2014 tot 12 oktober 2014 vierendertig etsen van Rembrandt te zien. Ze kwamen uit de collecties van het Groninger Museum en uit de privéverzameling van kunstenaar Henk Helmantel. De prent uit de Van Diepencollectie maakte ook deel uit van deze expositie.

Tegendruk

Een tegendruk is een Illustratietechniek waarbij een afdruk van een afdruk gemaakt wordt. Men spreekt ook wel van contraproef. Deze methode komt zowel bij hoogdruk als bij diepdruk voor. De nog natte afdruk van een houtsnede, een gravure of een ets wordt met een nieuw vel papier nogmaals door de pers gehaald waardoor een afdruk met een zwakker beeld ontstaat dat bovendien weer gespiegeld is aan de eerste afdruk. Voor het met de hand inkleuren van illustraties zijn tegendrukken heel geschikt omdat de lijnen minder geprononceerd zijn.

De fluitspeler ( “Uylenspiegel”)

Ets en droge naald, 1642

Late (spiegel) tegendruk, Bartsch 188

Als sinds de 17de eeuw staat deze prent bekend als “Uylenspiegel”.

Op het eerste gezicht lijkt een landelijke idylle te zijn voorgesteld, maar er zitten diverse erotische toespelingen in.
In Rembrandts tijd waren zulke dubbele bodems heel gewoon. Zo is de geit een symbool van de wellust.
De jongeman richt zijn fluit (ook nu nog een symbool voor het mannelijk geslachtsorgaan) op het meisje.
Zij houdt haar benen een beetje uit elkaar zodat hij onder haar rokken kan kijken.
Het bloemenkransje in haar handen is juist weer een teken van maagdelijkheid.

Klik hier of op de foto voor een vergroting.