Tag archieven: zeekaart
Er gaat niets boven Groningen
Instellingsnaam: Jan Menze van Diepen Stichting
Inventarisnummer: JMD-T-431
Objectnaam: Topografische kaart
Titel en korte beschrijving: A description of the sea-coastes of East Frysland with all their bankes sandes and bekons . Kaart van Waddengebied.
Door: Waghenaer 1588
Verwervingstrefwoord: Aankoop
Verworven van: Onbekend
Verwervingsdatum: Onbekend
Standplaats: Depot Fraeylemaborg
Naar deze kaart van het Waddengebied boven Groningen en Oost-Friesland moet je goed kijken, want voor je gevoel zie je alles op de kop. Wij zijn gewend om het noorden boven te zetten, hier ligt het zuidoosten boven.
De kaart komt uit de beroemde zeeatlas Spiegel der Zeevaerdt, en wel uit de Engelse uitgave van 1588. Die is gemaakt door Lucas Janz Waghenaer (1534-1605), de eerste producent van zeemanskaarten en –gidsen in Nederland.
We zien de Noordzeekust van Ameland en Wierum in het westen tot aan Helgoland (Heijlighe landt) in het oosten. De Waddeneilanden zijn in vogelvlucht afgebeeld aan de onderkant van de kaart. Helemaal links ligt Wangeroog, geheel rechts Schiermonnikoog en een gedeelte van Ameland. Daartussen alle andere eilanden, met steeds hun duinenrijen toegevoegd.
De kaart is bestemd voor zeelui die zich moeten oriënteren. Daarom tekent Waghenaer aan de bovenkant ook nog de waddeneilanden in profiel. Je ziet ze dan zoals de zeeman die er naartoe vaart!
Hij versiert de zee met prachtige zeilschepen en een kompasroos. Het land verlevendigt hij met schattige koeien en schapen.